Tłumaczenie:
Łukasz Przywóski
Życie przedstawia się często jako podróż. Czy wiemy dokąd i w jakim kierunku zmierzamy? Swami Poornaseva opowiada w swoim artykule, jak obrać właściwy kierunek.
Podejrzewam, że większość z nas nie ma pewności lecz mgliste wyobrażenie o tym, co chciałaby osiągnąć w życiu. Swami Satyamnanda stwierdza wprost w swojej książce „Yoga Nidra”, że wielu z nas nie ma w życiu celu i „brnie w ciemnościach jak statki bez steru”. Z drugiej strony zauważa, że „jeśli wiesz, co chcesz osiągnąć w życiu sankalpa może wpłynąć na twój los. Nieważne czy chcesz zostać malarzem, pisarzem, mówcą bądź duchowym przywódcą ta prosta technika pomoże ci osiągnąć cel”.
Sankalpa jest sanskryckim słowem, które przeważnie tłumaczy się jako „postanowienie” lub „decyzję”. Bycie zdecydowanym wymaga stałości, poczucia celu i niezachwiania w postanowieniu. Tłumaczenie to mówi wiele o sile sankalpy. Pojęcie podejmowania decyzji jest znane w kulturze zachodu. Z początkiem każdego roku robimy postanowienia noworoczne – i naprawdę chcemy je realizować. Przeważnie są one związane z chęcią poprawy jakości życia na przykład zrzuceniem zbędnych kilogramów bądź rozpoczęciem ćwiczeń. Ilu z nas jednak wytrwało w postanowieniach noworocznych? Czy pamiętamy nasze postanowienia? Jakimś sposobem szczera chęć zmiany słabnie i znów popadamy w rutynę.
Sankalpa jest postanowieniem zupełnie innej kategorii i jakości – przypomina wzięcie pierwszej lekcji latania w miejsce zajęć z ekonomii. W odróżnieniu od podróży lotniczej pierwszą klasą, sankalpa jest dostępna dla każdego.
Co sprawia, że ciche postanowienie staje się narzędziem, które używając słów Swamiego Satyanandy „wpływa na nasz dotychczasowy styl życia i zmienia go”? Przy tworzeniu sankalpy istotne są cztery elementy: kontekst, cel, sformułowanie i systematyczność.
Sankalpa w kontekście jogi Nidry
Sankalpę przeważnie wykonuje się w czasie praktyki jogi nidry - medytacyjnej praktyki głębokiego relaksu. Zarówno w czasie zajęć w grupie i praktyki z płytą CD nauczyciel poprosi praktykującego o sformułowanie sankalpy. Jej stworzenie poprzedza wiele metod ułatwiających wejście w stan głębokiej relaksacji.
Swami Satyananda porównuje sformułowanie sankalpy do zasiania ziarna. Ziarno potrzebuje czasu, aby wykiełkować a jeszcze więcej czasu aby zakwitnąć. Sankalpę powtarza się na koniec praktyki, gdy praktykujący znajduje się w stanie głębokiego relaksu pozostając równocześnie świadomym i uważnym a jego umysł jest otwarty i chłonny.
Należy zrozumieć, że w czasie praktyki jogi Nidry napięcia są uwalniane na poziomie mięśniowym, emocjonalnym i umysłowym. Uwolnienie napięć sprawia, że relaks staje się głębszy, niż ten do którego przywykliśmy. Przypomina to przygotowanie gleby do zasiania ziarna. Pierwszym krokiem jest Przygotowanie gleby przez określenie celu; zasianie ziarna w stanie relaksu daje gwarancję że ziemia wyda plony. Warunki te sprzyjają wzrostowi.
Badacze zmierzyli aktywność mózgu w czasie praktyki jogi Nidry. Aktywność fal mózgowych określają cztery fazy. Fale beta charakteryzują stan codziennej gotowości; fale alfa stan relaksu, fale teta stan snu, fale delta stan głębokiego snu. Badanie przeprowadzone w Danii na grupie doświadczonych adeptów jogi nidry i opublikowane w Bindu – periodyku Skandynawskiej Szkoły Jogi i Medycyny wykazały wzrost aktywności fal teta przy zachowaniu poziomu aktywności fal alfa. Zdaniem badaczy dowodzi to, że w czasie praktyki jogi nidry świadomość pozostaje w głębokim stanie równowagi. W oparciu o naukowe dowody Swami Janakananda pokazuje, że przyjęcie postanowienia w momencie głębokiego relaksu sprawia, że sankalpa działa z większą siła. Zaznacza równocześnie, że skuteczna relaksacja nie powinna być osiągnięta przez sugestię lub hipnozę ponieważ będzie wówczas „sztucznym i ograniczonym stanem”. Joga nidra opiera się na technikach wyzwalających stan, w którym cały byt napełnia się energią, dzięki czemu ciało i umysł mogą znaleźć się w stanie pełnego relaksu.”
Potwierdzają to badania przeprowadzone w uniwersyteckiej klinice w Kolonii, które wykazały, że w badaniu encefalograficznym stan relaksu uzyskany w czasie praktyki jogi nidry silniej zaznacza się wyraźniej niż stan relaksu osiągnięty przez hipnozę lub sugestię. Oznacza to, że dwie półkule mózgu komunikują się lepiej w trakcie praktyki jogi nidry niż dzięki technikom opartym na sugestii lub hipnozie. Można przyjąć, że regularne powtarzanie głęboko odczuwanego postanowienia w podobnym stanie ma silne oddziaływanie, szczególnie kiedy wykonuje się je systematycznie i z wiarą.
Cel Sankalpy
Cel sankalpy również wpływa ma jej siłę. Nie można stworzyć sankalpy bez zastanowienia się, czemu ma służyć. Może się okazać, że dopiero długotrwała praktyka jogi nidry pozwoli odkryć praktykującemu, co tak naprawdę chce osiągnąć. Sankalpy nie należy używać w negatywnym celu, na przykład w celu wykorzenienia złych nawyków takich jak palenie. Jak mawiał Swami Satyananda Sankala powinna być używana w celu tworzenia dobrych nawyków, „zmiany dotychczasowego stylu życia”. Twierdzi, że wartość i znaczenie sankalpy są na tyle duże, że ograniczenie jej do pozbycia się złych nawyków jest przegapieniem okazji. Jeśli zostanie sformułowana w odpowiedni sposób może zmienić nasze przyzwyczajenia życiowe, wskutek czego złe nawyki znikną same z siebie.
Formułowanie sankalpy
Poznanie celu, który chcemy osiągnąć może być najtrudniejszą częścią procesu. Wielu z nas żywi przekonanie, iż ma sankalpę jednak okazuje się, iż straciła ona znaczenie i nie stanowi sankalpy, która może kreować nasz los. Kiedy pojawi się właściwa sankalpa, od razu ją rozpoznamy. Poczujemy ją. Możemy zamiast niej stosować wiele tak zwanych mini-sankalp. Określając naszą główną sankalpę możemy mieć również mini-sankalpy określające krótkoterminowe cele i wzmacniające siłę naszej woli. Sformułowanie sankalpy jest równie ważne jak siła woli, która pozwala ją stworzyć. Czy rzeczywiście chcemy osiągnąć ten cel? Czy naprawdę tego chcemy, czy też jest to wypowiedziane bez przekonania życzenie, którego spełnienie będzie miłe lecz jeśli nie zostanie spełnione nic się nie stanie?
Praktykujący powinien samodzielnie wybrać sankalpę. W żadnym razie nie powinna być podsunięta przez kogoś innego. Nauczyciel zachęca ucznia do sformułowania własnej sankalpy. Nigdy nie zasugeruje jak powinna brzmieć, powie, że powinna zostać sformułowana szczerze i z siłą uczucia.
Jak zabrać się do sformułowania sankalpy? Po pierwsze powinna mieć pozytywny wydźwięk. Nie powinno się używać w niej zwrotów nacechowanych negatywnie jak w przykładach: „ Przestanę nieregularnie praktykować medytację” lub „Nie chcę być chory”.
Sankalpa powinna dotyczyć spraw ważkich dla praktykującego, może być związana z poprawą zdrowia, rozwinięciem pozytywnego podejścia do życia, regularnej praktyki bądź innych spraw. Sankalpa może pojawić się niespodziewanie w czasie praktyki lub po długim namyśle. Przykładowe sankalpy zamieszczono na koncu artykułu. Każdy powinien sformułować sankalpę, która będzie miała dla niego sens , co może wymagać czasu. Należy pamiętać, że sankalpa powinna mieć pozytywny wydźwięk, być zwięzła i sformułowana tak, by wzmacniała siłę woli. Należy powtarzać ją w myślach tak, by nie było miejsca dla wątpliwości że określony cel ma kluczowe znaczenie dla naszego życia i że zostanie osiągnięty. Należy wyrażać się jasno, być zdecydowanym i niewzruszonym.
Istotne jest, by w czasie praktyki jogi nidry sformułować tylko jedna sankalpę, aby siła umysłu mogła skupić się na jednym celu zamiast rozpraszać się. Im prostsza będzie sankalpa, tym lepiej może zadziałać.
Praktyka czyni mistrza
Im częściej powtarzamy czynność tym większej nabieramy w niej biegłości. Regularne powtarzanie sankalpy podczas praktyki jogi nidry, zakodowanie jej w podświadomości może sprawić, że stanie się rzeczywistością. Piękno jogi nidry polega na tym, że można praktykować ją niemal wszędzie. Dzięki dostępności wielu płyt z joga nidrą jej praktyka może stać się częścią codziennego życia.
Swami Shankardev twierdzi, że sankalpę można praktykować na początku zajęć jogi ponieważ pozwala „pozostać skupionym i uziemionym w głębszym poczuciu kierunku i celu”. Dodaje, że sankalpa staje się „narzędziem, które pozwala skupić energie, pranę, siłę życiową na kształt promienia laserowego”.
Koncept promienia laserowego można stosować zgodnie z potrzebami. Jest potężnym narzędziem pomagającym w stworzeniu pozytywnego i podtrzymującego na duchu podejścia do życia. Sankalpa przypomina, że życie daje nam wiele możliwości. Szklankę można postrzegać jako w połowie pełną lub pustą. Regularne powtarzanie sankalpy z poczuciem celu i wiarą, że się spełni kieruje umysł ku bardziej pozytywnej perspektywie. Regularnie podlewane ziarno zasiane we właściwym celu w żyznej glebie umysłu staje się potężną siłą w życiu. Najlepszym przykładem może być życie Swamiego Satyanandy. Kiedy osiedlił się w obszarze wiejskim w jednym z najbiedniejszych stanów Indii lokalna ludność żyła w strasznej biedzie. Satyananda wykonał sankalpę w intencji pokoju, dobrobytu i obfitości. Obecnie dzięki staraniom ufundowanej przez niego charytatywnej instytucji Sivananda Math jakość życia miejscowej ludności znacznie się poprawiła. Każdy kto odwiedził aszram w Rikhii w stanie Jharkhand potwierdzi moje słowa.
Joga Nidra ma szczególną wartość w świecie zdominowanym, przez stres i napięcie. Jest prostą i łatwo dostępną praktyką, która każdemu przyniesie korzyść. Zapewnia głębszy niż w innych technikach relaks równocześnie angażując świadomość i uważność. Tworząc sankalpę wykorzystujemy wzmożoną świadomość tego, co chcemy osiągnąć w życiu. Sankalpa może stać się kreatorem naszego losu. Używając słów Swamiego Satyanandy „Kiedy sankalpa staje się siłą napędową wszystko, co robisz w życiu kończy się powodzeniem”
Przykłady sankalpy zaczerpnięte z książki Swamiego Satyanandy :
Obudzę swój duchowy potencjał
Będę pomagał innym w rozwoju
Odniosę sukces we wszystkich dziłaniach
Stanę się bardziej swiadomy i skuteczny
Stanę się w pełni zdrowy
